Janina Krzemińska

 Urodziła się 1 stycznia 1927 w Łodzi, zmarła 1996 w Warszawie.

Polska graficzka, ilustratorka, malarka. To jedna z najważniejszych osób w powojennym świecie literatury dla dzieci, ilustratorka dziesiątek książek i przede wszystkim wieloletnia szefowa grafików czasopisma „Miś”. 

Po wojnie ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie, wcześniej uczyła się w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Sopocie.  W 1957 roku zadebiutowała jako ilustratorka książek dla dzieci. Jej pierwszą pracą były ilustracje do książki „Wielka przygoda małej Zosi” autorstwa Barbary Lewandowskiej. W tym samym roku została też kierowniczką artystyczną czasopisma dla dzieci „Miś” z którym związana była zawodowo przez wiele lat i dla którego przygotowała ok. 1002 prac.

Ilustrowała głównie książki dla dzieci. Współpracowała z wydawnictwami „Nasza Księgarnia” i „Ruch”. W jej dorobku ilustratorskim znajduje się kilkadziesiąt książek. Te najbardziej znane to: ”Nasza mama czarodziejka”  Joanny Papuzińskiej, ‘Mateuszek na zaczarowanej wyspie” Stefanii Szuchowej, „Cztery misie i ten piąty” Heleny Bechlerowej, „Leśne rachuneczki” Lucyny Krzemienieckiej, „Za żywopłotem” Marii Kownackiej, „O czym szumiały czereśnie” Czesława Janczarskiego. Zilustrowała też wiele książek w serii „Poczytaj mi mamo”.

W latach 1959–1983 współpracowała m.in. ze Studiem Małych Form Filmowych Se-Ma-Forem, dla którego tworzyła scenografię i oprawę plastyczną do filmów lalkowych (kukiełkowych), animowanych oraz do filmu fabularnego „Bajki na dobranoc w reż. Sławomira Idziaka.

Imię Janiny Krzemińskiej od 1999 roku nosi Przedszkole nr 214 w Warszawie. Tam też znajduje się galeria jej oryginalnych ilustracji.

Jej styl : „To proste, elementarne formy połączone ze zróżnicowanymi plamami barwnymi. Artystka z umiłowaniem stosuje różne kolory ciepłe, z gam czerwieni, pomarańczy, żółci i brązu, podkreślane akcentami bieli i czerni” . tak opisuje go Jiwone Lee w swojej pracy doktorskiej poświęconej polskiej szkole ilustracji. Tam też zwraca uwagę że to, że „Janina Krzemińska miała też doświadczenie w tworzeniu papierowych wycinanych książeczek-zabawek dla dzieci. To nie tylko „Miś”. to również książki, jak „Zaczynamy Przedstawienie”. Okładka książki przedstawia scenę małego teatrzyku – kompozycję barwną, półabstrakcyjnie złożoną a różnych faktur wraz z informacją tytułową (…). Zwraca uwagę ciekawa rzecz: wbrew zwyczajowi jako pierwsze  napisane jest nazwisko Janiny Krzemińskiej – ilustratorki, a potem Czesława Janczarskiego – pisarza. (…) Może autorstwo całej kompozycji zrobienia tej książki-zabawki należało do Krzemińskiej”…

W ostatnich latach wydawnictwo „Dwie Siostry” wznowiło druk trzech książek-zabawek ilustrowanych przez Janinę krzemińską: „Ubieramy Misia” Stefanii Szuchowej, „Zaczynamy przedstawienie” Czesława Janczarskiego” oraz „Cztery misie i ten piąty” Heleny Behlerowej.

Janina Krzemińska projektowała też wycinane lalki ubierane w różne stroje zamieszczane w „Misiu”, Ilustrowała również książeczki z serii „Poczytaj mi, mamo”. Wydaje się, że jednak najbardziej ulubioną książką (przez nią zilustrowaną)  wielu pokoleń pozostaje „Przygoda z małpką” Stefanii Szuchowej.

Źródło: Barbara Gawryluk „Ilustratorki, Ilustratorzy. Motylki z okładki i smoki bez wąsów”. Wydawnictwo Marginesy, Warszawa 2019; Wikipedia

Współczesne wydanie ukazało się pod patronatem „Muzeum książki dziecięcej”.

Janina Krzemińska prawie trzydzieści lat (1957-1984) kierowała działem artystycznym czasopisma „Miś”.  „Miś” to czasopismo dla dzieci w wieku przedszkolnym ukazujące się w latach 1957–2010. Pierwotnie wydawane jako dwutygodnik, a potem jako miesięcznik. Pierwszy numer ukazał się 15 lutego 1957 roku. Wydawany był przez Instytut Wydawniczy „Naszą Księgarnię”.  Cieszył się wielką popularnością. Szczególnie pierwsze dekady były wielkim sukcesem, wielkość produkcji w skali rocznej wahała się od końca lat pięćdziesiątych do 1974 roku pomiędzy 7,3 a 8,7 miliona egzemplarzy.

„To popularne pisemko dla najmłodszych czytelników stawiało przede wszystkim na ilustracje, dlatego też Ilustrowanie krótkich opowiadań i wierszy zlecano najlepszym polskim ilustratorom. Najczęściej były to ilustracje Bohdana Butenko, Hanny Czajkowskiej i Zbigniewa Rychlińskiego,  ale rekord należy do samej Janiny Krzemińskiej. Z obliczeń wykonanych przez Zbigniewa Rogoża (…) obok nazwiska Krzemińska widnieje liczba 1002, drugi Butenko ma o połowę mniej ilustracji.

(…) Janina Krzemińska była bardzo pogodną osobą o dużym poczucie humoru. Przybliżała dzieciom świat przyrody, dbała o to, żeby w „Misiu” pojawiło się wielu zwierzęcych bohaterów.  (…) W domowym archiwum zachowały się też umieszczane w latach sześćdziesiątych na ostatniej stronie okładki jej obrazkowe historyjki z misiem w roli głównej, składające się zwykle z czterech ilustracji”.

Źródło: Barbara Gawryluk „Ilustratorki, Ilustratorzy. Motylki z okładki i smoki bez wąsów”. Wydawnictwo Marginesy, Warszawa 2019;

więcej informacji http://www.ewa.bicom.pl/wierszedzieci/kobrynczuk-mis.htm

https://bufetprl.com/tag/czasopismo-mis/

https://nakanapie.pl/autorzy/janina-krzeminska

Janina Krzemińska prawie trzydzieści lat (1957-1984) kierowała działem artystycznym czasopisma „Miś”.  „Miś” to czasopismo dla dzieci w wieku przedszkolnym ukazujące się w latach 1957–2010. Pierwotnie wydawane jako dwutygodnik, a potem jako miesięcznik.

Pierwszy numer ukazał się 15 lutego 1957 roku. Wydawany był przez Instytut Wydawniczy „Naszą Księgarnię”.  Cieszył się wielką popularnością. Szczególnie pierwsze dekady były wielkim sukcesem, wielkość produkcji w skali rocznej wahała się od końca lat pięćdziesiątych do 1974 roku pomiędzy 7,3 a 8,7 miliona egzemplarzy.

„To popularne pisemko dla najmłodszych czytelników stawiało przede wszystkim na ilustracje, dlatego też Ilustrowanie krótkich opowiadań i wierszy zlecano najlepszym polskim ilustratorom. Najczęściej były to ilustracje Bohdana Butenko, Hanny Czajkowskiej i Zbigniewa Rychlińskiego,  ale rekord należy do samej Janiny Krzemińskiej. Z obliczeń wykonanych przez Zbigniewa Rogoża (…) obok nazwiska Krzemińska widnieje liczba 1002, drugi Butenko ma o połowę mniej ilustracji.

(…) Janina Krzemińska była bardzo pogodną osobą o dużym poczucie humoru. Przybliżała dzieciom świat przyrody, dbała o to, żeby w „Misiu” pojawiło się wielu zwierzęcych bohaterów.  (…) W domowym archiwum zachowały się też umieszczane w latach sześćdziesiątych na ostatniej stronie okładki jej obrazkowe historyjki z misiem w roli głównej, składające się zwykle z czterech ilustracji”.

Jej styl : „To proste, elementarne formy połączone ze zróżnicowanymi plamami barwnymi. Artystka z umiłowaniem stosuje różne kolory ciepłe, z gam czerwieni, pomarańczy, żółci i brązu, podkreślane akcentami bieli i czerni” . tak opisuje go Jiwone Lee w swojej pracy doktorskiej poświęconej polskiej szkole ilustracji.

Tam też zwraca uwagę że to, że „Janina Krzemińska miała też doświadczenie w tworzeniu papierowych wycinanych książeczek-zabawek dla dzieci. To nie tylko „Miś”. to również książki, jak „Zaczynamy Przedstawienie”. Okładka książki przedstawia scenę małego teatrzyku – kompozycję barwną, półabstrakcyjnie złożoną a różnych faktur wraz z informacją tytułową (…). Zwraca uwagę ciekawa rzecz: wbrew zwyczajowi jako pierwsze  napisane jest nazwisko Janiny Krzemińskiej – ilustratorki, a potem Czesława Janczarskiego – pisarza. (…) Może autorstwo całej kompozycji zrobienia tej książki-zabawki należało do Krzemińskiej”…

 

W ostatnich latach wydawnictwo „Dwie Siostry” wznowiło druk trzech książek-zabawek ilustrowanych przez Janinę krzemińską: „Ubieramy Misia” Stefanii Szuchowej, „Zaczynamy przedstawienie” Czesława Janczarskiego” oraz „Cztery misie i ten piąty” Heleny Behlerowej.

 

Janina Krzemińska projektowała też wycinane lalki ubierane w różne stroje zamieszczane w „Misiu”, Ilustrowała również książeczki z serii „Poczytaj mi, mamo”. Wydaje się, że jednak najbardziej ulubioną książką (przez nią zilustrowaną)  wielu pokoleń pozostaje „Przygoda z małpką” Stefanii Szuchowej. Współczesne wydanie ukazało się pod patronatem „Muzeum książki dziecięcej”.

 

Może pamiętasz jego ilustracje z...

Nasza mama czarodziejka

napisała: Joanna Papuzińska

Przygoda z małpką

napisała: Stefania Szuchowa

Łatek i Fikoła

napisała: Maria Kowalewska

Cztery misie i ten piąty

Napisała: Janina Krzemińska