
Elżbieta Gaudasińska
- Życie
- Twórczość
- Nagrody
Elżbieta Gaudasińska-Borowska to kolejna wybitna graficzka, ilustratorka i malarka z Polskiej Szkoły Ilustracji. Urodziła się 27 stycznia 1943 w Strzyżowie w województwie podkarpackim.
Niedługo po zakończeniu II wojny światowej przyjechała do Warszawy gdzie rozpoczęła naukę w szkole podstawowej. Pod jej koniec zapisała się do kółka plastycznego na zajęcia z tkaniny. W 1956 została przyjęta do liceum ogólnokształcącego. Podczas nauki w szkole średniej chodziła do Młodzieżowego Domu Kultury (MDK) na zajęcia z malarstwa. Po maturze chciała studiować w Akademii Sztuk Pięknych, ale wskutek zaniedbania liceum jej dokumenty nie dotarły na uczelnię. Zatrudniła się więc w pracowni lalek Teatru Guliwer. Druga próba podjęcia studiów w ASP zakończyła się powodzeniem. Po dwóch latach nauki dostała się do pracowni Aleksandra Kobzdeja. Jednocześnie uczęszczała na zajęcia z tkaniny w pracowni Anny Śledziewskiej. Dyplom uzyskała w 1967.
Karierę zawodową rozpoczęła od współpracy z czasopismem dla dzieci „Świerszczyk”. Wykonywała drobne ilustracje do niewielkich tekstów. Rysowała i malowała również dla „Misia” (ilustrowała cykl popularnych bajek Barbary Lewandowskiej o Widzimiśku), „Płomyka” i „Ciuchci”.
W 1968 zaczęła pracować dla wydawnictw książkowych, z których pierwszym była Nasza Księgarnia. W latach 70. współtworzyła kontynuację słynnej serii książeczek dla dzieci „Poczytaj mi, mamo”. Do najbardziej znanych jej prac należą te z:
„Czerwonego Kapturka” Charles’a Perraulta i „Calineczki” Hansa Christiana Andersena, „Krześlaki z rozwianą grzywą” Joanny Kulmowej oraz „Przed snem” Piotra Sommera.
Jednakże pierwsze zlecenia na okładki książek dla dorosłych otrzymała z Czytelnika, na kryminały z serii „Z jamnikiem” oraz powieści Joanny Chmielewskiej np.„Krokodyl z kraju Karoliny”. W 1973 zilustrowała pierwszą książkę dla Krajowej Agencji Wydawniczej, opowiadanie Bułata Okudżawy Kieszonkowe przygody. Z czasem jej prace wykorzystywały również zagraniczne oficyny wydawnicze, np. z Węgier i Tajpej.
W 1993 jako pierwsza Polka opatrzyła ilustracjami, wydaną w Paryżu, książkę kamishibai (mającą formę obrazkowych kart narracyjnych), pt. Le dragon de Cracovie, opowiadającą legendę o smoku wawelskim.
Źródło: Wikipedia; ilustracje m.in. blog „To dla pamięci” pani Urszula Jarmołowska
Elżbieta Gaudasińska-Borowska to wybitna ilustratorka o oryginalnym, charakterystycznym i rozpoznawalnym stylu. Autorka setek ilustracji do kultowych już książek. Zilustrowała i opracowała graficznie ponad pięćdziesiąt książek dla wydawnictw krajowych i zagranicznych. Autorka setek ilustracji do kultowych już książek o charakterystycznym i rozpoznawalnym sposobie patrzenia na świat. Niepowtarzalny, deformujący rzeczywistość styl tej artystki łączy niepokojącą atmosferę snu, upodobanie do groteski, oryginalne skojarzenia i odrealnienia pozornie zwyczajnych przedmiotów.
Rysunki te nigdy nie są prostym odwzorowaniem tekstu literackiego, lecz zachęcają czytelników do własnych poszukiwań i osobistych interpretacji.
Jest autorką ilustracji m.in. do następujących książek:
- Krokodyl z Kraju Karoliny, aut. Joanna Chmielewska, wyd. Czytelnik, 1969
- Kieszonkowe przygody, aut. Bułat Okudżawa, wyd. KAW, 1974
- Czarodziejski pierścień, aut. Andriej Płatonow, Czytelnik, 1974
- Syrenka, aut. Jerzy Ficowski, Nasza Księgarnia, 1975
- Zielony Gil, aut. Tirso de Molina, Czytelnik, 1975
- Bajki śniegowe, aut. Mieczysława Buczkówna, Czytelnik, 1976
- Ali Baba i czterdziestu zbójców;, aut. Bolesław Leśmian, KAW, 1979
- Zaczarowana fontanna, aut. Helena Bechlerowa, Nasza Księgarnia, 1977
- Znowu Pani Flakonik, aut. Alf Prøysen, Nasza Księgarnia, 1979
- Krześlaki z rozwianą grzywą, aut. Joanna Kulmowa, Nasza Księgarnia, 1980
- Czerwony Kapturek, aut. Charles Perrault, KAW, 1980
- Calineczka, aut. Hans Christian Andersen, KAW, 1980
- Długa podróż Alego ben Hafiza, aut. Maria Korewa, wyd. Czytelnik, 1982
- Uśmiechnij się bajko, aut. Irena Kwintowa, wyd. Wydawnictwo „Pojezierze”, 1982
- Pytalik, aut. Joanna Pollakówna, Nasza Księgarnia, 1982
- Przysłowie prawdę powie, wybór z Nowej Księgi Przysłów – Elżbieta Gaudasińska, Czytelnik, 1983
- Dziad i baba, aut. Józef Ignacy Kraszewski, Nasza Księgarnia, 1984
- Kolorowy spacer, aut. Tadeusz Kubiak, KAW, 1985
- Idzie rak nieborak, aut. różni, Nasza Księgarnia, 1985
- Dziwne te dzieciaki, aut. Stanisław Jachowicz, wyd. Nasza Księgarnia, 1985
- Oto minojska baśń Krety, aut. Jadwiga Żylińska, KAW, 1986
- Chrząszcz w trzcinie, aut. Hanna Łochocka, Nasza Księgarnia, 1988
- Bajki Babci Gąski, Charles Perrault, Czytelnik, 1991
- Le dragon de Cracovie, wyd. La Nacelle, 1993 – edycja polska: Smok Wawelski, aut. Magdalena Zarębska, wyd. Wydawnictwo Tibum, 2019
- Miłość do trzech pomarańczy, aut. Carlo Gozzi, wyd. Grimm Press, Tajpej, 1999
Jest też autorka serii znaczków pocztowych Legendy polskie, 1986
Jej twórczość została wielokrotnie nagradzana. Do licznych nagród, jakie otrzymała za swoje prace, należą m.in.:
- 1973 – Wyróżnienie na Biennale Sztuki dla Dziecka, Poznań
- 1975 – Wyróżnienie w konkursie PTWK „Najpiękniejsze Książki Roku”
- 1977 – Nagroda Główna w konkursie PTWK „Najpiękniejsze Książki Roku”
- 1978 – Nagroda Prezesa Rady Ministrów za twórczość artystyczną w dziedzinie ilustracji książkowej
- 1979 – Nagroda Prezesa Rady Ministrów za twórczość artystyczną w dziedzinie ilustracji książkowej
- 1984 – II Nagroda na VI Biennale Sztuki dla Dziecka, Poznań
- 1984 – „Srebrne Koziołki” na Ogólnopolskim Festiwalu Filmów dla Dzieci i Młodzieży, Poznań
- 1984 – Wpis na Listę Honorową IBBY za ilustracje do książki Danuty Wawiłow i Olega Usenki „Idzie rak nieborak”
- 1985 – Złote Jabłko Biennale Ilustracji Bratysława za ilustracje do książki „Dziad i baba” J.I. Kraszewskiego
- 1988 – Indywidualna Główna Nagroda Główna Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek za wybitne osiągnięcia w dziedzinie ilustracji książkowej.
- 1989 – Nagroda PTWK za wybitne osiągnięcia w dziedzinie ilustracji dla dzieci
- 2001 – Wyróżnienie na Biennale Ilustracji Europejskiej w Aki Town (Japonia)
- 2006 – Medal Polskiej Sekcji IBBY za całokształt twórczości artystycznej dla dzieci
- 2010 – Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Calineczka
Napisał: H.CH.Andersen
Dziwne te dzieciaki
napisał: Stanisław Jachowicz
Bajki Babci Gąski - Śpiąca królewna
Napisał: Charles Perrault
Bajki śniegowe
Napisała: Mieczysława Buczkówna