Kto pamięta z dzieciństwa postać Plastusia z „Plastusiowego Pamiętnika” Marii Kownackiej? Plastelinowego ludzika najlepszego przyjaciela Tosi, który mieszkał w jej piórniku?  A Misia Uszatka (oraz Zajączka, Prosiaczka, Króliczka i Psa) – jednego z symboli dzieciństwa kilku pokoleń? A Słonia Dominika z książki „ Proszę Słonia” Ludwika Jerzego Kerna?

Twórcą graficznym tych wszystkich postaci był pan Zbigniew Rychlicki (1922-1989) -wybitny lustrator, grafik, plakacista, scenograf.

Naukę rozpoczął jeszcze w czasie okupacji w Katedrze Grafiki Książkowej w krakowskim Instytucie Sztuk Plastycznych. Równolegle pracował jako robotnik w fabryce. W 1947 zaczął pracę w łódzkim Studiu Filmów Rysunkowych. W 1949 przeprowadził się do Warszawy, gdzie związał się z Instytutem Wydawniczym „Nasza Księgarnia”, jednego z najważniejszych w PRL-u wydawnictw literatury dla dzieci. Ponad 35 lat był tam dyrektorem artystycznym. Łączył pracę ilustratora z wymagającą funkcją szefa zarządzającego dużym zespołem. Na ogół pracował w domu, w swojej pracowni, w redakcji były spotkania, konsultacje, kolegia, ciągła walka o to aby dzieci dostawały do ręki dobre jakościowo książki. Jego zasadą zawodową było „Dzieciom należą się piękne książki”.

Współpracował także jako projektant okładek z „Czytelnikiem” oraz „Książką i Wiedzą”. Od 1951 pracował jako kierownik artystyczny w młodzieżowym tygodniku „Przyjaciel”, współpracował również ze „Świerszczykiem”.

Zilustrował ponad 150 książek. Był autorem m.in.: „Podróże Guliwera” Jonathana Swifta i „Tajemnicza wyspa” Juliusza Verne’a, serię „Czarnoksiężnik z Krainy Oz” Lymana Franka Bauma, „Proszę słonia” Ludwika Jerzego Kerna, „Klechdy domowe” oraz okładki szeroko rozpowszechnionej serii książkowej dla młodzieży „Biblioteka Młodych” np. „Słoneczniki” Haliny Snopkiewicz, „Godzina pąsowej róży” Marii Krueger, „Gruby” Aleksandra Minkowskiego.

Zmarł nagle (na zawał serca) w 1989 podczas Biennale Ilustracji wBratysławie.

Źródło: Barbara Gawryluk „Ilustratorki, Ilustratorzy. Motylki z okładki i smoki bez wąsów”, Wydawnictwo Marginesy Warszawa 2019

„Plastusiowy Pamiętnik” ukazał się  po raz pierwszy w czasopiśmie „Płomyczek” 2 września 1931 roku, a w formie książkowej został wydany w roku 1936. Po wojnie Wydawnictwo „Nasza Księgarnia” wydała tę książkę a twórcą ilustracji do niej został Zbigniew Rychlicki. To on właśnie stworzył postać Plastusia i jego świat ten, który pamiętamy do dziś.  Dla kolejnych edycji „Plastusiowego Pamiętnika” ilustracje tworzyli już inni ilustratorzy.

Zbigniew Rychlicki jest laureatem ponad 20 krajowych i zagranicznych nagród i wyróżnień. Jest JEDYNYM Polakiem wyróżnionym Nagrodą im. Hansa Christiana Andersena (przyznawaną przez Międzynarodową Izbę ds. Książek dla Młodych (IBBY) dla ilustratorów w 1982 roku – najważniejsze najważniejszego międzynarodowego wyróżnienia dla twórców książek da dzieci, nazywanego „małym Noblem”.

Halina Rychlicka opowiada Barbarze Gawryluk „Dowiedział się o Nagrodzie im. Andersena na targach książki w Bolonii. Jego nazwisko ogłoszono na konferencji prasowej, opowiadał nam potem w domu, jaki ruch i hałas zrobił się wtedy wokół polskiego stoiska. Kiedy wrócił, w Naszej Księgarni owacyjnie go przyjęto. Był przecież pierwszym Polakiem w ten sposób wyróżnionym”.

 Zbigniew Rychlicki był też Kawalerem „Orderu Uśmiechu” .

Źródło: Barbara Gawryluk „Ilustratorki, Ilustratorzy. Motylki z okładki i smoki bez wąsów”, Wydawnictwo Marginesy Warszawa 2019 ; Filmweb https://www.filmweb.pl/news/Mi%C5%9B+Uszatek+sko%C5%84czy%C5%82+50+lat-34094

Miś Uszatek narodził się w 1957 roku. Tekst o nim napisał Czesław Janczarski a  zilustrował właśnie Zbigniew Rychlicki. Miś Uszatek początkowo gościł w pisemku dla dzieci „Miś”, którego był patronem. Później stał się bohaterem licznych książek, tłumaczonych również na obce języki. Popularność Misia wzrosła od 1975 roku, kiedy to Studio Małych Form Filmowych Se-Ma-For w Łodzi, na zlecenie Telewizji Polskiej rozpoczęło produkcję lalkowego serialu z Uszatkiem w roli głównej. Głos misiowi dawał Mieczysław Czechowicz, a tytułową piosenkę skomponował Piotr Hertel.
Miś Uszatek to najbardziej znana postać stworzona przez Czesława Janczarskiego i Zbigniewa Rychlickiego. Ilustrator stworzył plastyczną kreację, niezwykle adekwatną do charakteru, jaki nadal niedźwiadkowi jego autor. Jego miś jest uroczy jak małe dziecko, czasem dziecinnie nieporadny(..) Zmienia miny przebiera się w różne stroje i wydaje się w ciągłym ruchu.

 Ten serial telewizyjny produkowano pod tytułem Przygody Misia Uszatka emitowany jako wieczorynka w latach 1975-1987. Popularność napędziła produkcję i w efekcie do 1987 roku powstały 104 odcinki serialu. Serial cieszył się wielką popularnością; emitowano go w ponad 20 krajach świata, a dotychczas wyświetlany jest m.in. w Finlandii i Słowenii. Imię Uszatka nosi wiele polskich przedszkoli m.in. w Poznaniu, Piotrkowie Trybunalskim i Pabianicach.