Źródła wiedzy o Polskiej Szkole Ilustracji 1950-1980

Tutaj będę sukcesywnie wpisywać  wszystkie aktualne źródła wiedzy o twórczości i życiu wybitnych polskich ilustratorów z Polskiej Szkoły Ilustracji. Wszelkie inicjatywy, wystawy, książki, opracowania, zbiory, profile w social mediach, itp.

                    Zapraszam do współpracy!

  1. Barbara Gawryluk „Ilustratorki, Ilustratorzy. Motylki z okładki i smoki bez wąsów” Wydawnictwo Marginesy, Warszawa 2019.

https://marginesy.com.pl/sklep/produkt/133245/ilustratorki-ilustratorzy/

Zawiera opis życia i twórczości 24 ilustratorek i ilustratorów z Polskiej Szkoły Ilustracji wraz z dużym zbiorem ich ilustracji. Książka jest kopalnią wiedzy o twórczości i życiu 24 ilustratorów z Polskiej Szkoły Ilustracji 1950-1980. Zawiera też mnóstwo ich ilustracji. Wzrusza, uczy, zaskakuje, pokazuje kulisy pracy ilustratorów z tamtych lat.

2. Muzeum Książki Dziecięcej (MKD) Warszawa, ul. Koszykowa

https://www.koszykowa.pl/czytelnie-i-uslugi/muzeum-ksiazki-dzieciecej/

Wydarzeniem, które zapoczątkowało Muzeum Książki Dziecięcej, była wystawa księgarska w 1926 roku, podczas której Związek Księgarzy i Wydawców Polskich zorganizował i zaprezentował Bibliotekę Wzorową dla Dzieci i Młodzieży.  Obecnie Muzeum znajduje się w gmachu Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy – Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego. Pod dział podlegają dwa oddziały zamiejscowe: Izba Pamięci Marii Kownackiej i Biblioteka im. Haliny Rudnickiej, oba są usytuowane w warszawskiej dzielnicy Żoliborz. MKD organizuje liczne spotkania autorskie i premiery książkowe, zarówno otwarte, jak i dla grup zorganizowanych. W siedzibie biblioteki odbywają się również wystawy malarskie, książkowe oraz sesje i seminaria naukowe. Istotną częścią działalności pozostają również lekcje dla uczniów oraz studentów m.in. filologii, bibliotekoznawstwa oraz pedagogiki. MKD obejmuje swoim patronatem konkursy oraz konferencje naukowe poświęcone literaturze dziecięcej i młodzieżowej.

3. Muzeum Ilustracji Książkowej przy Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze (Al. Wojska Polskiego 9)

https://biblioteka.zgora.pl/index.php/o-nas/muzeum-ilustracji-ksiazkowej

Muzeum Ilustracji Książkowej prezentuje rozwój ilustracji na przestrzeni dziejów książki drukowanej od XV do XXI w. Na przykładzie ilustracji w starych drukach, książkach i czasopismach XIX-wiecznych oraz współczesnych polskich projektach znanych ilustratorów, można prześledzić jak zmieniała się ilustracja. Współczesną ilustrację w muzeum ilustracji książkowej reprezentują oryginalne projekty wielkich artystów polskiej ilustracji m.in. Jana Marcina Szancera, Zbigniewa Rychlickiego, Józefa Wilkonia, Olgi Siemaszko czy Bohdana Butenki. zaprojektowane ilustracje do znanych książek dla dzieci można porównać z wydrukowanymi w książkach.

4.  Galeria Grafiki i Plakatu w Warszawie, ul. Hoża

https://www.galeriagrafikiiplakatu.pl/pl/strona-glowna

Galeria Grafiki i Plakatu została założona w 1976 roku. Właścicielami są Nina Rozwadowska (historyk sztuki) i Andrzej Stroka (artysta malarz). Była pierwszą galerią w Polsce z jasno określonym profilem. Promowała artystów tworzących w technikach na papierze.
Artyści na stałe współpracujący z Galerią GP wywodzą się z trzech ośrodków akademickich, są to krakowska Akademia Sztuk Pięknych, warszawska Akademia Sztuk Pięknych i łódzka Akademia Sztuk Pięknych.
Od 1976 roku w Galerii zostało zorganizowanych ponad 180 wystaw indywidualnych, około 140 wystaw tematycznych i wystaw zbiorowych. Galeria posiada w sprzedaży wiele oryginalnych ilustracji twórców z Polskiej Szkoły Ilustracji.

 5. Nadbałtyckie Centrum Kultury w Gdańsku

https://www.nck.org.pl/

Nadbałtyckie Centrum Kultury w Gdańsku jest samorządową instytucją kultury, której zadaniem jest upowszechnianie kultury oraz organizowanie i prowadzenie współpracy kulturalnej województwa z innymi państwami, w szczególności krajami basenu Morza Bałtyckiego.

Od 1992 roku zajmuje się współtworzeniem kultury, realizacją projektów artystycznych i naukowych o zasięgu międzynarodowym, ogólnopolskim i regionalnym. Wśród realizacji znajdują się projekty muzyczne, literackie, naukowe, filmowe, wystawy, szereg działań interdyscyplinarnych, warsztatowych, akcji kulturalnych i społecznych, jak również działalność wydawnicza.

Bałtyckie Spotkania Ilustratorów (organizowane już od 18 lat przez NVK) to wydarzenie, które od lat pozwala entuzjastom narracji obrazkowej spotykać się z twórczyniami i twórcami ilustracji z Polski i zagranicy. Uczestnictwo w spotkaniach i wspólnej zabawie to przeżycie estetyczne, morze inspiracji i edukacja; tu poznajemy artystów, ich dzieła i książki, które może nie dotarłyby do nas w innych okolicznościach; odwiedzamy nieznane nam światy, poznajemy kulturę innych narodów, swoją własną a często także siebie samych.

Bałtyckie Spotkania Ilustratorów to projekt, który nie tylko prezentuje dokonania znakomitych ilustratorów, ale też pozwala w teorii (spotkania) i praktyce (warsztaty) zgłębiać tajniki ich pracy.

6. Wydawnictwo „Dwie Siostry”

Książka „Admirałowie Wyobraźni” –  Monumentalny album prezentujący 100 lat historii polskiej ilustracji dziecięcej.

https://wydawnictwodwiesiostry.pl/katalog/admiralowie-wyobrazni.html

Seria „Mistrzowie ilustracji”  – to seria książek oraz książeczek z bajkami dla dzieci, które pierwszy raz zostały opublikowane w Polsce na przełomie lat 60 i 80. Publikacje ilustrowane były przez wybitnych polskich grafików, między innymi przez Jana Marcina Szancera, Marię Orłowską-Gabryś, czy Zbigniewa Rychlickiego.

https://wydawnictwodwiesiostry.pl/katalog/serie#mistrzowie-ilustracji

7. Blog „To dla pamięci” blog

https://jarmila09.wordpress.com/

Niesamowita skarbnica ilustracji, wierszyków, pocztówek a przede wszystkim wiedzy o ilustratorach i książkach z tamtych lat.

8. Profil na Instagramie „Na okładkę”

https://www.instagram.com/naokladke/

Ogrom wiedzy i ilustracji o polskich ilustratorach i grafikach z lat powojennych podany w dowcipny i interesujący sposób.

9. Culture.pl

https://culture.pl/pl/indeks-i-jak-ilustracja

To portal internetowy poświęcony kulturze polskiej, stworzony i wydawany przez Instytut Adama Mickiewicza. Portal stawia sobie za zadanie promocję kultury polskiej na świecie oraz poszerzanie świadomości kulturalnej u polskiego odbiorcy.

10. Fundacja „Czas dzieci”

https://fundacja.czasdzieci.pl/pl/o-nas/

organizuje m.in. Międzypokoleniowy  Festiwal Literatury Dziecięcej „Ojce i dziatki”.

W zeszłym roku odbyła się kolejnaedycja największej dotąd imprezy promującej czytelnictwo wśród dzieci – Międzypokoleniowy Festiwal Literatury Dziecięcej – Ojce i Dziatki. 

Międzypokoleniowy, bo dla dzieci liczy się rodzina. To w niej  kształtują się pozytywne nawyki i rozwija się miłość do literatury. Niech książki burzą mury generacyjne i łączą. Niech będą pretekstem i inspiracją do ważnych rozmów oraz wspaniale spędzonego wspólnie czasu.

Plakaty do kolejnych edycji festiwalu tworzyli:

Edycja 2019- Bohdan Butenko, edycja 2020 – Józef Wilkoń, edycja 2022 – Teresa Wibik, 2023 Janusz Stanny.

11. Na kanapie.pl

https://nakanapie.pl

Nakanapie.pl to przede wszystkim popularny serwis dla miłośników książek, ale także platforma współpracy dla wydawnictw i autorów. W ramach cyklu „Mistrzowie Ilustracji” powstało bogate źródło informacji już o 14 wybitnych ilustratorach z Polskiej Szkoły Ilustracji.

12.Biuro Wystaw Artystycznych – Galeria Zamojska

https://www.bwazamosc.pl/zbiory.php

Biuro Wystaw Artystycznych – Galeria Zamojska znana jest ze swojej działalności związanej z ilustracją. Zapoczątkowane w I połowie lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku kontakty ze środowiskiem ilustratorów nadal są utrzymywane i rozszerzane. Od 1984 r. ilustratorzy zapraszani przez zamojskie BWA , uczestniczą w licznych wystawach oraz corocznych plenerach, organizowanych na Roztoczu. W 2004 r. zyskały one rangę imprezy międzynarodowej. Plenery te, będące środowiskowymi spotkaniami twórców działających na unikatowym polu sztuki ilustracji, są okazją do konfrontacji i wymiany doświadczeń oraz prezentacji artystycznych dokonań . Roztoczańskie plenery zwykle poświęcone są ważnym rocznicom historycznym i kulturalnym oraz zasłużonym dla kultury postaciom.

Owocami każdego pleneru są ilustracje, które tworzą odrębny zestaw tematyczny (np. Biblia w ilustracjach, Królowie Polski, Różnorodność kulturowa Zamojszczyzny, Fryderyk Chopin,Hans Christian Andersen, Miguel de Cervantes, Adam Mickiewicz, Henryk Sienkiewicz, Stanisław Wyspiański i wiele innych).

Wystawy organizowane w oparciu o te zestawy prezentowane są w muzeach, galeriach, bibliotekach i innych ośrodkach kultury w kraju i za granicą.

Ilustracje pozyskiwane głównie dzięki systematycznie organizowanym plenerom tworzą kolekcję, zaliczaną do największych w Polsce Zbiór ten liczy obecnie 3.200 oryginalnych prac ,wśród których znajdują się ilustracje tak wybitnych twórców jak m.in. : Michał Bylina, Olga Siemaszko, Janusz Stanny, Józef Wilkoń, Antoni Boratyński, Jerzy Flisak, Wiesław Majchrzak, Teresa Wilbik, Zdzisław Witwicki, Elżbieta i Marian Murawscy, Stasys Eidrigevicius, Elżbieta Gaudasińska, Adam Kilian, Antoni Uniechowski, Kazimierz Mikulski, Edward Lutczyn, Wanda i Bogusław Orlińscy, Krystyna Michałowska, Anna Stylo – Ginter, Franciszek Maśluszczak.

13. Muzeum Ilustracji

Kontakt: muzeumilustracji@gmail.com

FB: https://bit.ly/Fb_MuzeumIlustracji

Fundacja Muzeum Ilustracji zrodziła się z doświadczeń grupy osób związanych przez lata z powstawaniem, gromadzeniem i rozpowszechnianiem książek, nieustannie mających na celu eksponowanie — na równi z wartością merytoryczną — ich opracowania graficznego i ilustracji. Zbiory Fundacji to w szczególności oryginalne projekty, szkice, pierwodruki, ale również archiwalne woluminy opracowane i skatalogowane. W przyszłości zamierzamy poszerzyć kolekcję o wszelkie dokumenty związane z życiem ich twórców. Równie istotne dla Fundacji jest włączanie się w wydarzenia kulturalne — przygotowywanie wystaw oryginałów prac, organizowanie paneli dyskusyjnych we współpracy ze środowiskiem artystycznym, akademickim, wydawniczym i bibliotekarskim. Przesłaniem Fundacji jest integracja środowiska twórców, spadkobierców, badaczy, kolekcjonerów, miłośników i wszystkich osób zainteresowanych polską ilustracją i sztuką użytkową oraz doprowadzenie do powstania Muzeum Ilustracji.

14.Fundacja „Siemaszkowa”

www.siemaszkowa.pl

Rodzina pani Olgi Siemaszko stworzyła fundację jej imienia – Fundacja Olgi Siemaszkowej, która opiekuje się spuścizną artystyczną ilustratorki, wspiera działania związane z rozpowszechnianiem i promocją kultury w Polsce i na świecie oraz  wspiera aktywności mające na celu rozwój edukacyjny, intelektualny i zawodowy dzieci, młodzieży i artystów.

15.Artyści polskiej książki: 50 lat konkursu Polskiego Towarzystwa Wydawców książek

https://nakanapie.pl/ksiazka/artysci-polskiej-ksiazki-50-lat-konkursu-polskiego-towarzystwa-wydawcow-ksiazek

 16.Profil o Januszu Grabiańskim na Facebook

https://www.facebook.com/JanuszGrabianski

 17. „Stacja ilustracja” Anita Wincencjusz-Patyna

https://nakanapie.pl/ksiazka/stacja-ilustracja

Podtytuł: Polska ilustracja książkowa 1950 – 1980. Artystyczne kreacje i realizacje.
Książka jest rozprawą doktorską Anity Wincencjusz-Patyny obronioną w czerwcu 2007 r. w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego, napisaną pod kierunkiem prof. Waldemara Okonia. Omawia fenomen tzw. polskiej szkoły ilustracji, która swe triumfy święciła we wskazanym w tytule okresie….

 18.Polska Sekcja IBBI

https://www.ibby.pl

Polska Sekcja IBBY (International Board on Books for Young People) – jest międzynarodową organizacją non-profit, zajmującą się promocją literatury dziecięcej i młodzieżowej. Została założona w Zurychu w 1953. Obecnie składa się z 70 sekcji działających w różnych państwach na świecie. Polska sekcja istnieje od 1973 roku.

Cele Polskiej Sekcji IBBY są takie same jak całej organizacji. Stowarzyszenie realizuje je m.in. poprzez (ze statutu PS IBBY):

  • prowadzenie akcji związanych z upowszechnianiem czytelnictwa wśród dzieci i młodzieży oraz wśród pośredników: nauczycieli, bibliotekarzy, rodziców i wychowawców;
  • zgłaszanie twórców do nagród polskich i międzynarodowych (w tym nagród IBBY – Książka Roku) oraz przyswajanie polskiemu czytelnikowi nagrodzonych dzieł;
  • nagradzanie najbardziej wartościowych książek polskich nagrodami ustanowionymi przez Stowarzyszenie i zapewnienie popularyzacji nagrodzonych utworów i autorów;
  • inicjowanie i współorganizowanie przedsięwzięć mogących rozwijać zainteresowanie literaturą dla dzieci i młodzieży wśród pedagogów, bibliotekarzy, pracowników nauki, krytyków literackich.
  • utrzymywanie kontaktów z innymi sekcjami narodowymi IBBY w celu wymiany informacji o dokonaniach twórczych oraz kierunkach rozwoju literatury i pracach badawczych,
  • promowanie literatury polskiej za granicą, jak i pozyskiwanie dla polskiego czytelnika wartościowych książek obcych.

Konkurs Książka Roku

Konkurs ustanowiono w 1988 r. Obecnie jury powołane przez Zarząd Główny PS IBBY przyznaje nagrody w trzech kategoriach:

  • dla pisarza (za książkę dla dzieci i osobno dla młodzieży),
  • dla ilustratora (za książką obrazkową oraz za ilustracje i koncepcję graficzną),
  • za upowszechnianie czytelnictwa i promocję książki dla młodego czytelnika.